Een buitenlander kan niet zonder meer in Nederland werken. Daarvoor gelden verschillende regels. Schending van die regels kan voor zowel de werknemer als de werkgever gevolgen hebben. In dit artikel leggen we uit wat wel en niet mag in Nederland.
1. Een vergunningsplicht
Als een buitenlander in Nederland wil gaan werken dan dient hij of zij op grond van artikel 2 van de Wet arbeid vreemdelingen te beschikken over een tewerkstellingsvergunning of een gecombineerde vergunning voor werkzaamheden bij de desbetreffende werkgever.
Prioriteit genietend aanbod
Deze vergunning wordt op grond van artikel 8, eerste lid, onderdeel a, van de Wet arbeid vreemdelingen geweigerd wanneer een prioriteit genietend aanbod aanwezig is. Dit houdt in dat eerst gekeken wordt naar de beroepsbevolking van de Nederlanders, Unieburgers en buitenlanders die al een vrije toegang hebben tot de Nederlandse arbeidsmarkt alvorens een tewerkstellingsvergunning of gecombineerde vergunning wordt verleend.
Uitzonderingen
Op deze hoofdregel bestaan uitzonderingen. De belangrijkste uitzonderingen worden besproken in dit blogartikel.
2. Ruim werkgeversbegrip
Voordat deze uitzonderingen worden besproken, is het goed om te weten dat de Wet arbeid vreemdelingen een ruim werkgeversbegrip kent.
Op grond van artikel 1, aanhef en onder b, van de Wet arbeid vreemdelingen wordt onder het begrip ‘werkgever’ verstaan:
- degene die in de uitoefening van een ambt, beroep of bedrijf een ander arbeid laat verrichten; of
- de natuurlijke persoon die een ander huishoudelijke of persoonlijke diensten laat verrichten.
Feitelijke arbeid bepalend
In 2007 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State in een uitspraak bevestigd dat het niet relevant is of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of gezagsverhouding. Zodra je een buitenlander feitelijk arbeid laat verrichten geldt de vergunningsplicht al.
Het is daarom goed om te realiseren dat je onder de Wet arbeid vreemdelingen als werkgever kan worden beschouwd zodra je een familielid uit het buitenland bepaalde diensten laat verrichten. Voor deze diensten geldt de vergunningsplicht dan namelijk ook.
3. Unieburgers
De vergunningplicht geldt niet voor buitenlanders die een nationaliteit hebben van een andere lidstaat van de Europese Unie. Het is voor Nederland namelijk verboden om in de nationale wetgeving een onderscheid te maken tussen Nederlanders en burgers van andere EU-lidstaten.
Uitzondering discriminatieverbod
Een uitzondering op dit discriminatieverbod geldt wanneer er voor het gemaakte onderscheid een objectieve rechtvaardiging is en de getroffen maatregel evenredig is. Denk hierbij aan de openbare orde, volksgezondheid of wanneer de werkzaamheden echt een bepaalde taalkennis vereisen
Reële en daadwerkelijke arbeid
In het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (hierna: VWEU) is overigens het vrij verkeer van werknemers (artikelen 45-48 VWEU), vrij verkeer van diensten (artikelen 56-62) en de vrijheid van vestiging (artikelen 49-55) neergelegd. Om rechten te ontlenen aan deze artikelen moeten de werkende Uniebrugers wel ‘reële’ en ‘daadwerkelijke’ arbeid verrichten. Ook dienen de Unieburgers te voldoen aan de voorwaarden die het VWEU stelt aan het begrip ‘werknemer’, ‘zelfstandige’, of ‘dienstverlener’.
4. Turkse werknemers
De Europese Economische Gemeenschap, waaronder Nederland valt, heeft een associatieovereenkomst met Turkije ondertekend. Dit verdrag voorziet in een samenwerking tussen de Europese Unie en Turkije. Dankzij dit verdrag gelden er soms minder (strenge) voorwaarden voor buitenlanders met een Turkse nationaliteit.
Na een jaar arbeid
In artikel 6 van het Besluit nr. 1/80 betreffende de ontwikkeling van de Associatie is voorzien in een opbouw van het recht op vrije toegang tot de arbeidsmarkt van de gastlidstaat waarin de Turkse burger werkzaam is. Op grond van dit artikel heeft een Turkse werknemer na een jaar legale arbeid in Nederland recht op verlenging van zijn arbeidsvergunning bij dezelfde werkgever als deze werkgever werkgelegenheid heeft.
Na drie jaar arbeid
Na drie jaar legale arbeid en behoudens de voorrang die wordt verleend aan Europese werknemers, heeft de Turkse werknemer het recht om in hetzelfde beroep te reageren op een ander arbeidsaanbod bij een werkgever naar eigen keuze. Dit arbeidsaanbod moet wel onder normale voorwaarden zijn gedaan en geregistreerd bij de Nederlandse arbeidsbureaus.
Na vier jaar arbeid
Na vier jaar legale arbeid in Nederland heeft de Turkse werknemer recht op vrije toegang tot iedere arbeid in loondienst. Hoe langer de periode van legale arbeid door een Turkse werknemer, hoe meer bescherming deze Turkse werknemer dus aan artikel 6 van het Besluit nr. 1/80 betreffende de ontwikkeling van de Associatie ontleent.
Legale arbeid
Artikel 6 van het Besluit nr. 1/80 betreffende de ontwikkeling van de Associatie spreekt van ‘legale arbeid’. Hieronder wordt verstaan:
- werkzaamheden als au pair;
- arbeid door studenten;
- een opleidingscontract;
- arbeid in het kader van een (beroeps)opleiding; en
- uit de algemene middelen gefinancierde re-integratieprogramma’s voor werklozen.
Een Turkse werknemer die actief is op de legale arbeidsmarkt kan rechten ontlenen aan artikel 6 van het Besluit nr. 1/80 betreffende de ontwikkeling van de Associatie wanneer:
- de positie van de Turkse werknemer stabiel en niet voorlopig van aard is;
- de arbeid die de Turkse werknemer verricht heeft voldoende aanknopingspunten met het grondgebied van Nederland; en
- de Turkse werknemer is werknemer in de zin van artikel 45 VWEU.
Vanwege de associatieovereenkomst met Turkije kunnen voor Turkse werknemers andere voorwaarden gelden dan andere buitenlanders. De voorwaarden die bij de volgende uitzonderingen worden benoemd kunnen daarom afwijken van de voorwaarden die voor Turkse werknemers gelden.
5. Expats: de Europese Blauwe Kaart-richtlijn
De Europese Blauwe Kaart-richtlijn (2009/50/EG) bepaalt de toelatingsvoorwaarden voor een hooggekwalificeerde expat die niet in het bezit is van een Europese nationaliteit en een baan in Nederland vindt.
Voorwaarden
Om in aanmerking te komen voor een Europese blauwe kaart dient aan de volgende voorwaarden te worden voldaan:
- u hebt een arbeidsovereenkomst van minimaal 12 maanden gesloten voor een hooggekwalificeerde functie in Nederland;
- u voldoet aan de looneis. In 2019 dient u voor een Europese blauwe kaart minimaal € 5.272,00 bruto per maand te verdienen;
- bij een beschermd beroep (zoals notaris of advocaat) moet u bewijsstukken aanleveren dat u voldoet aan de wettelijke eisen om het beschermde beroep uit te mogen oefenen;
- u bent in het bezit van een diploma waaruit volgt dat u een minimaal driejarige opleiding in het hoger onderwijs hebt gevolgd en afgerond; en
- de werkgever heeft in de 5 jaar direct voorafgaande aan de aanvraag geen maatregel opgelegd gekregen in verband met een overtreding van artikel 2 van de Wet arbeid vreemdelingen of vanwege het niet of onvoldoende afdragen van loonbelasting, volksverzekeringen of premies voor de werknemersverzekeringen.
6. Kennismigranten
Migranten die een bijdrage leveren aan de Nederlandse kenniseconomie kunnen gebruik maken van de kennismigrantenregeling. Op grond van artikel 1d van het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen geldt de centrale verbodsbepaling van artikel 2 van de Wet arbeid vreemdelingen namelijk niet voor kennismigranten.
Voorwaarden
Om als ‘kennismigrant’ beschouwd te worden, moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden:
- u voldoet aan de inkomensnorm. Het normbedrag dat in 2019 geldt is € 4.500,- bruto per maand voor een kennismigrant van 30 jaar of ouder en € 3.299,- voor een kennismigrant jonger dan 30 jaar;
- u krijgt een marktconform loon;
- u bent niet werkzaam als voetballer, prostituee of geestelijke; en
- u bent in Nederland werkzaam bij een erkende referent in de zin van artikel 2 van de Vreemdelingenwet. Om te achterhalen of uw werkgever erkend referent is kunt u het Openbaar Register erkende referenten voor Arbeid Regulier en Kennismigranten raadplegen.
Verlaagd salariscriterium
Er geldt een verlaagd normbedrag van op dit moment (2019) € 2.360,- bruto per maand in de volgende gevallen:
- u voldoet aan de voorwaarden van het zoekjaar;
- u vraagt de vergunning voor arbeid als kennismigrant aan aansluitend op de door u verkregen verblijfsvergunning voor het zoekjaar hoogopgeleiden. Hierbij is het van belang dat de verblijfsvergunning meteen wordt aangevraagd en de arbeidsovereenkomst direct ingaat. Indien dit niet het geval is, dan geldt toch het normale normbedrag; of
- u viel al onder het verlaagde salariscriterium en u verandert aansluitend van werkgever. Bij een verblijfsgat geldt toch het normale normbedrag.
Europese blauwe kaart-richtlijn versus kennismigrantenregeling
Naast het duidelijke verschil in het normbedrag, verschillen de voorwaarden voor vergunningen op grond van de Europese blauwe kaart-richtlijn en vergunningen op grond van de kennismigrantenregeling in meerdere opzichten van elkaar.
Zo gelden er voor een Europese blauwe kaart opleidingseisen, terwijl dit niet het geval is voor de kennismigrantenregeling en hoeft de werkgever geen erkend referent te zijn wanneer er gebruik wordt gemaakt van de Europese blauwe kaart-richtlijn.
Omdat de voorwaarden voor een Europese blauwe kaart zwaarder zijn, wordt toch meer gebruik gemaakt van de kennismigrantenregeling.
Wetenschappers
Voor wetenschappers gelden aanvullende, dan wel afwijkende, voorwaarden:
- er is een arbeidsovereenkomst of aanstellingsbesluit namens de instelling ondertekend. Hierin moet de functieduiding en de functiecode worden benoemd zoals dat in het Universitair Functieordeningssysteem (UFO) is opgesteld;
- ook een wetenschapper dient voldoende inkomen te hebben. Aan deze voorwaarde wordt voldaan wanneer het bruto maandsalaris minimaal het normbedrag betreft voor alleenstaanden of (ongehuwd) samenwonenden. Bij het bepalen van het normbedrag wordt dus gekeken naar uw gezinssituatie.
Artsen in opleiding
Voor artsen gelden ook aanvullende, dan wel afwijkende, voorwaarden:
- voor artsen geldt hetzelfde salariscriterium als voor wetenschappelijke onderzoekers;
- de Medisch Specialisten Registratie Commissie (MSRC), Sociaal-Geneeskundigen Registratie Commissie (SGRC) of Huisarts en Verpleeghuisarts Registratie Commissie (HVRC) hebben het betrokken opleidingsinstituut aangewezen;
- u staat geregistreerd in het BIG-Register.
Overplaatsing binnen een concern
De aanvullende voorwaarden bij een overplaatsing binnen een concern is dat u in het bezit bent van een arbeidsovereenkomst, gastovereenkomst, aanstellingsbesluit of werkgeversverklaring van de buitenlandse werkgever. In dit document dient de duur van de overplaatsing, de aard van het dienstverband en het salaris te worden vermeld.
Voor een overplaatsing binnen concernverband gelden echter andere voorwaarden, indien u aan alle volgende punten voldoet:
- u bent niet in het bezit van de nationaliteit van een EU/EER-land of Zwitserland;
- u woont niet in Nederland;
- u hebt een arbeidsovereenkomst gesloten met een onderneming die buiten de Europese Unie is gevestigd; en
- u wordt overgeplaatst naar een vestiging in Nederland als specialist, leidinggevende of trainee.
De voorwaarden die gelden wanneer u aan bovenstaande punten voldoet worden hierna besproken.
Overplaatsing binnen concern als leidinggevende, specialist of trainee
In de Intra Corporate Transfer-richtlijn (2014/66/EU) (hierna: ICT-richtlijn) staan de toelatingsvoorwaarden bij een overplaatsing binnen een concern wanneer het gaat om een leidinggevende, trainee of specialist die langer dan 90 dagen in Nederland verblijft en werkt. Het voordeel bij een vergunning op grond van de ICT-richtlijn is dat je ook in een andere vestiging in een andere lidstaat kan werken. Het is overigens goed om te weten dat de kennismigrantenregeling is uitgesloten zodra uw situatie onder de werking van de ICT-richtlijn valt.
Voorwaarden
Voor een vergunning op grond van deze uitzondering dient u aan de volgende voorwaarden te voldoen:
- u bent niet in het bezit van de nationaliteit van een EU/EER-land of Zwitserland;
- tijdens de vergunningaanvraag is uw hoofdverblijf buiten de Europese Unie gelegen;
- u hebt een arbeidsovereenkomst gesloten met een onderneming die buiten de Europese Unie is gevestigd;
- u zult werken als leidinggevende, specialist of als trainee;
- u bent al langer dan 3 maanden in dienst bij de buitenlandse onderneming;
- u bent in het bezit van de benodigde kwalificaties en ervaring die nodig zijn voor de leidinggevende of specialistische functie. In het geval van een trainee dient de trainee in het bezit te zijn van een masterdiploma. Bij een beschermd beroep (zoals advocaat of arts) dient u tevens te beschikkingen over een erkenning van de buitenlandse beroepskwalificaties;
- de arbeidsvoorwaarden, -omstandigheden en –verhoudingen moeten marktconform zijn. Hierbij wordt aansluiting gezocht bij het salariscriterium voor arbeid als kennismigrant;
- de oprichting van de Nederlandse vestiging is niet (uitsluitend) gericht op de vereenvoudiging van overplaatsing naar de Europese Unie;
- tijdens de overplaatsing is uw hoofdverblijf in Nederland;
- de werkgever of Nederlandse vestiging is economisch actief;
- de zes maanden direct voorafgaande aan de aanvraag heeft u niet in Nederland verbleven voor een eerdere overplaatsing binnen het concern;
- de werkgever of vestiging in Nederland heeft in de 5 jaar direct voorafgaande aan de aanvraag geen maatregel opgelegd gekregen in verband met een overtreding van artikel 2 van de Wet arbeid vreemdelingen of vanwege het niet of onvoldoende afdragen van loonbelasting, volksverzekeringen of premies voor de werknemersverzekeringen; en
- een trainee dient een traineeprogramma te volgen en wordt niet als een reguliere werknemer ingezet.
7. Seizoenarbeiders
Voor een buitenlander is het op grond van de Seizoenarbeiders-richtlijn (2014/36/EU) onder bepaalde voorwaarden mogelijk om binnen de agrarische sector als seizoenarbeider te werken. Noemenswaardig is dat (slechts) bij seizoensarbeiders gezinsmigratie bij voorbaat is uitgesloten.
Voorwaarden
Als seizoensarbeider dient u aan de volgende voorwaarden te voldoen:
- u gaat voldoende verdienen. Het minimumsalaris dat op het moment (1 juli 2019 tot en met 31 december 2019) geldt is € 1.635,60 per maand (zonder vakantiegeld) of € 1.766,45 per maand (met vakantiegeld);
- u gaat niet langer dan 24 weken seizoenarbeid verrichten in Nederland;
- uw werkgever is een in Nederland gevestigde organisatie of een officiële Nederlandse vestiging van een buitenlands bedrijf; en
- uw werkgever staat, indien dit is vereist op grond van de Handelsregisterwet 2007, ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
Meer informatie of hulp nodig?
Wat zijn de kosten?
Klik hier voor meer informatie over de wijze waarop uw advocaatkosten kunnen worden vergoed en welke betalingsmethoden ons kantoor hanteert.