Terrorisme is een onderwerp dat de gemoederen bezighoudt zo blijkt ook weer na de gebeurtenissen in Utrecht van 11 maart 2019. Terrorisme kent vele vormen en bestaat vanuit vele overtuigingen. In dit artikel bespreken wij wat juridisch gezien wordt verstaan onder terroristisch misdrijf.
1. Wat is terrorisme?
Voor het begrip terrorisme bestaat geen eenduidige omschrijving. Ook is de term niet gedefinieerd in het Wetboek van Strafrecht (Sr). Bij tijd en wijle vindt er een verbreding van het begrip plaats afhankelijk van tijd en plaats. Zo werden burgers met afwijkend gedrag tijdens de Franse Revolutie beschouwd als terroristen.
Tegenwoordig moet er meer aan de hand zijn dan dat men zich verzet tegen de bestaande normen en waarden om te spreken van terrorisme. Terrorisme kenmerkt zich door (dreiging met) geweld, een politiek doel en de dreiging jegens burgers.
In Nederland worden (potentiële) terroristen in de gaten gehouden door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). De AIVD wint politieke inlichtingen in over het buitenland en maakt voorts dreigingsanalyses waarmee de nationale veiligheid zo goed mogelijk kan worden gewaarborgd c.q. bevorderd.
2. Wat houdt ‘terroristisch oogmerk’ in?
Anders dan terrorisme is wel een definitie opgenomen in onze wetgeving van een terroristisch oogmerk. Ingevolge artikel 83a Sr wordt onder terroristisch oogmerk verstaan het oogmerk om (een deel van) de bevolking van een land ernstige vrees aan te jagen, dan wel een overheid of internationale organisatie wederrechtelijk te dwingen iets te doen, niet te doen of te dulden, dan wel de fundamentele, constitutionele, economische of sociale structuren van een land of een internationale organisatie ernstig te ontwrichten of te vernietigen.
In het kort heeft terrorisme dus tot doel op wederrechtelijke wijze politieke of maatschappelijke veranderingen af te dwingen. Voor dit korte artikel voert het overigens te ver om in te gaan op het scala aan literatuur en rechtspraak over de definitie van terroristisch oogmerk en hoe dat in de rechtspraak is uitgelegd. We volstaan hier met een korte omschrijving om een beeld te kunnen schetsen van de factoren die een rol spelen om een misdrijf van kleur te laten verschiet en een terroristisch misdrijf te worden vanwege het terroristische oogmerk waarmee dat misdrijf is begaan.
3. Wat zijn terroristische misdrijven?
Er is sprake van een terroristisch misdrijf wanneer een misdrijf is gepleegd met een terroristisch oogmerk. In artikel 83 Sr wordt een drietal categorieën onderscheiden die wij hierna zullen bespreken. Uit deze indeling zal blijken dat terroristische misdrijven veelal klassieke misdrijven betreffen die met een terroristisch oogmerk worden gepleegd willen ze gekwalificeerd worden als terroristisch misdrijf.
1. Eerste categorie
Bij deze categorie gaat het om specifieke misdrijven uit met name het Wetboek van Strafrecht maar ook de Kernenrgiewet die worden beschouwd als terroristische misdrijven wanneer deze met een terroristisch oogmerk zijn begaan.
1. Misdrijven tegen de veiligheid van de staat
- Aanslag om de koning te vermoorden of ongeschikt te maken om te regeren (artikel. 92 Sr).
- Aanslag om het koninkrijk onder vreemde heerschappij te brengen of deels af te scheiden (artikel 93 Sr).
- Aanslag om de grondwettige regeringsvorm of orde van troonopvolging te vernietigen of onwettig te wijzigen (artikel 94 Sr).
- Middels geweld of bedreiging daarmee een vergadering van de regeringsraad uiteenjagen, dwingen tot een besluit en andere vorming van verstoring daarvan (artikel 95 Sr).
- Middels geweld of bedreiging daarmee een vergadering van de ministerraad uiteenjagen, dwingen tot een besluit en andere vorming van verstoring daarvan (artikel 95a Sr).
- Samenspanning tot een misdrijf genoemd in artikel 92 Sr tot en met 95a Sr (artikel 96 lid 1 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van een misdrijf genoemd in artikel 92 Sr tot en met 95a Sr (artikel 96 lid 2 Sr).
2. Misdrijven tegen de koninklijke waardigheid
- Aanslag op het leven van de echtgenoot van de koning, de opvolger van de koning of zijn echtgenoot met de dood tot gevolg of met voorbedachte rade (artikel 108 lid 2 Sr).
3. Misdrijven tegen hoofden van bevriende Staten en andere internationaal beschermde personen
- Aanslag op het leven van een bevriend staatshoofd met de dood tot gevolg of met voorbedachte rade (artikel 115 lid 2 Sr).
- Aanslag op het leven van een internationaal beschermde persoon met de dood tot gevolg of met voorbedachte rade (artikel 117 lid 2 Sr).
4. Misdrijven betreffende de uitoefening van staatsplichten en staatsrechten
- Middels geweld of bedreiging daarmee een vergadering van de Eerste Kamer of Tweede Kamer uiteenjagen, dwingen tot een besluit en andere vorming van verstoring daarvan (artikel 121 Sr).
- Samenspanning tot het misdrijf genoemd in artikel 121 Sr (artikel 122 lid 1 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van het misdrijf genoemd in artikel 121 Sr (artikel 122 lid 2 Sr).
5. Misdrijven waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht
- Met opzet brand stichten, een ontploffing veroorzaken of een overstroming veroorzaken waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 157 onderdeel 3° Sr).
- Met opzet mensen, dieren, planten of goederen aan ioniserende stralen blootstellen, of mensen, dieren, planten, goederen, bodem, water of lucht met radioactieve stoffen besmetten waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 161quater onderdeel 2° Sr).
- Met opzet gevaar veroorzaken voor het verkeer door mechanische kracht over een spoorweg of voor het luchtverkeer waarbij het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 164 lid 2 Sr).
- Met opzet een voor de veiligheid van de scheepvaart of luchtvaart gesteld teken of hulpmiddel vernielen, beschadigen, wegnemen of verplaatsen, de werking daarvan verijdelen of een verkeerd teken stellen waarbij gevaar voor de veiligheid van de scheepvaart of luchtvaart te duchten is en het tot de dood van iemand heeft geleid(artikel 66 onderdeel 3° Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk een vaartuig, voertuig of luchtvaartuig laten zinken, stranden of verongelukken, vernielen, onbruikbaar maken of beschadigen waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 168 onderdeel 2° Sr).
- Met opzet een gebouw, getimmerte, installatie ter zee of voor het publiek toegankelijke plaats vernielen of beschadigen waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 170 onderdeel 3° Sr).
- Waren verkopen, te koop aanbieden, afleveren of uitdelen, waarvan men weet dat zij voor het leven of de gezondheid schadelijk zijn maar dat verzwegen heeft waarbij het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 174 lid 2 Sr).
6. Misdrijven tegen het leven gericht
7. Misdrijven in het kader van de Kernenergiewet
- Met opzet in strijd handelen met voorschriften van of krachtens de Kernenergiewet waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 80 lid 2 Kernenergiewet).
2. Tweede categorie
Bij deze categorie gaat het eveneens om specifieke misdrijven uit met name het Wetboek van Strafrecht maar ook de Kernenergiewet die worden beschouwd als terroristische misdrijven waarbij het terroristisch oogmerk reeds is opgenomen in de specifieke delicsomschrijving.
1. Misdrijven tegen de koninklijke waardigheid
- Aanslag op het leven of de vrijheid van de echtgenoot van de koning, de opvolger van de koning of zijn echtgenoot begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 114a Sr en artikel 108 lid 1 Sr).
- Feitelijke aanranding van de persoon van de koning (die niet valt in een zwaardere strafbepaling) begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 114a Sr en artikel 109 Sr).
- Feitelijke aanranding van de persoon van de echtgenoot van de koning, de opvolger van de koning of zijn echtgenoot (die niet valt in een zwaardere strafbepaling) begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 114a Sr en artikel 110 Sr).
- Samenspanning tot een misdrijf genoemd in artikel 108 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 114b lid 1 Sr en artikel 108 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van een misdrijf genoemd in artikel 108 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 114b lid 2 Sr en artikel 108 Sr).
2. Misdrijven tegen hoofden van bevriende Staten en andere internationaal beschermde personen
- Aanslag op het leven of de vrijheid van een bevriend staatshoofd begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120a Sr en artikel 115 lid 1 Sr).
- Feitelijke aanranding van de persoon van een bevriend staatshoofd (die niet valt in een zwaardere strafbepaling) begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120a Sr en artikel 116 Sr).
- Aanslag op het leven of de vrijheid van een internationaal beschermde persoon begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120a Sr en artikel 117 lid 1 Sr).
- Feitelijke aanranding van de persoon van een internationaal beschermd persoon (die niet valt in een zwaardere strafbepaling) begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120a Sr en artikel 117a Sr).
- Met opzet geweld plegen tegen beschermde goederen van een internationaal beschermd persoon waardoor gevaar voor de veiligheid of de vrijheid van die persoon te duchten is, begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120a Sr en artikel 117b Sr).
- Samenspanning tot een misdrijf genoemd in artikel 115 Sr en artikel 117 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120b lid 1 Sr, artikel 115 Sr en artikel 117 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van een misdrijf genoemd in artikel 115 Sr of artikel 117 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 120b lid 2 Sr, artikel 115 Sr en artikel 117 Sr).
3. Misdrijven betreffende de uitoefening van staatsplichten en staatsrechten
- Middels geweld of bedreiging daarmee een vergadering van de staten van een provincie uiteenjagen, dwingen tot een besluit en andere vorming van verstoring daarvan waaronder verwijdering van de voorzitter of een gedeputeerde, begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 130a Sr en artikel 123 Sr).
- Middels geweld of bedreiging daarmee een vergadering van de raad van een gemeente uiteenjagen, dwingen tot een besluit en andere vorming van verstoring daarvan waaronder verwijdering van de voorzitter of een wethouder, begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 130a Sr en artikel 124 Sr).
4. Misdrijven tegen de openbare orde
- Met opzet en wederrechtelijk de toegang tot of het gebruik van een geautomatiseerd werk belemmeren door daaraan gegevens aan te bieden of toe te zenden (ook wel bekend als de DDoS-aanval) begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 138b lid 5 Sr).
5. Misdrijven waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht
- Het begaan van een misdrijf waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht dat strafbaar is gesteld in artikel 157 Sr, artikel 159 Sr, artikel 160 Sr, artikel 161 Sr, artikel 161bis Sr, artikel 161quater Sr, artikel 161sexies Sr, artikel 162 Sr, artikel 162a Sr, artikel 164 Sr, artikel 166 Sr, artikel 168 Sr, artikel 170 Sr, artikel 172 Sr, artikel 173a Sr of artikel 174 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 176a Sr).
- Samenspanning tot een misdrijf waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht dat strafbaar is gesteld in artikel 157 Sr, artikel 161 onderdeel 2° Sr, artikel 161 onderdeel 3° Sr, artikel 161bis onderdeel 3° Sr, artikel 161bis onderdeel 4° Sr, artikel 161quater Sr, artikel 161sexies onderdeel 2° Sr, artikel 161sexies onderdeel 3° Sr, artikel 162 Sr, artikel 164 Sr, artikel 166 Sr, artikel 168 Sr, artikel 170 Sr, artikel 172 Sr, artikel 173a Sr en artikel 174 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 176b lid 1 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van een misdrijf waardoor de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar wordt gebracht dat strafbaar is gesteld in artikel 157 Sr, artikel 161 onderdeel 2° Sr, artikel 161 onderdeel 3° Sr, artikel 161bis onderdeel 3° Sr, artikel 161bis onderdeel 4° Sr, artikel 161quater Sr, artikel 161sexies onderdeel 2° Sr, artikel 161sexies onderdeel 3° Sr, artikel 162 Sr, artikel 164 Sr, artikel 166 Sr, artikel 168 Sr, artikel 170 Sr, artikel 172 Sr, artikel 173a Sr en artikel 174 Sr begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 176b lid 2 Sr).
6. Misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid
- Samenspanning tot het met opzet en wederrechtelijk van de vrijheid beroven of beroofd houden van iemand begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 282c lid 1 Sr en artikel 282b Sr).
- Voorbereiding of bevordering van het met opzet en wederrechtelijk van de vrijheid beroven of beroofd houden van iemand begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 282c lid 2 Sr en artikel 282b Sr).
7. Misdrijven tegen het leven gericht
- Samenspanning tot moord begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 289a lid 1 Sr en artikel 289 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van moord begaan met een terroristisch oogmerk (artikel 289a lid 2 Sr en artikel 289 Sr).
8. Mishandeling
- Zware mishandeling gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 302 lid 1 Sr en artikel 304a Sr).
- Zware mishandeling met de dood tot gevolg gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 302 lid 2 Sr en artikel 304a Sr).
- Zware mishandeling met voorbedachten rade gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 1 Sr en artikel 304a Sr).
- Zware mishandeling met voorbedachten rade met de dood tot gevolg gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 2 Sr en artikel 304a Sr).
- Samenspanning tot zware mishandeling met voorbedachten rade gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 1 Sr en artikel 304b lid 1 Sr).
- Samenspanning tot zware mishandeling met voorbedachten rade met de dood tot gevolg gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 2 Sr en artikel 304b lid 1 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van zware mishandeling met voorbedachten rade gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 1 Sr en artikel 304b lid 2 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van zware mishandeling met voorbedachten rade met de dood tot gevolg gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 303 lid 2 Sr en artikel 304b lid 2 Sr).
9. Vernieling of beschadiging
- Met opzet en wederrechtelijk een goed van een ander vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350 lid 1 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk een dier van een ander doden, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350 lid 2 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens die door middel van een geautomatiseerd werk of door middel van telecommunicatie zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, veranderen, wissen, onbruikbaar of ontoegankelijk maken of andere gegevens daaraan toevoegen, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350a lid 1 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens die door middel van een geautomatiseerd werk of door middel van telecommunicatie zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, veranderen, wissen, onbruikbaar of ontoegankelijk maken of andere gegevens daaraan toevoegen, gepleegd met behulp van een aanzienlijk aantal geautomatiseerde werken die getroffen zijn door het gebruik van een middel als bedoeld in artikel 139d lid 2 Sr dat hoofdzakelijk daarvoor geschikt is gemaakt of ontworpen of het feit ernstige schade veroorzaakt, of is gepleegd tegen een geautomatiseerd werk behorende tot de vitale infrastructuur, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350a lid 2 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens gegevens ter beschikking stellen of verspreiden die zijn bestemd om schade aan te richten in een geautomatiseerd werk, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350a lid 3 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet een geautomatiseerd werk of enig werk voor telecommunicatie vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaken, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen, indien daardoor wederrechtelijk verhindering of bemoeilijking van de opslag, verwerking of overdracht van gegevens of stoornis in een telecommunicatienetwerk of in de uitvoering van een telecommunicatiedienst, ontstaat en dat feit gepleegd is met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350c lid 1 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet een geautomatiseerd werk of enig werk voor telecommunicatie vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaken, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen, indien daardoor wederrechtelijk verhindering of bemoeilijking van de opslag, verwerking of overdracht van gegevens of stoornis in een telecommunicatienetwerk of in de uitvoering van een telecommunicatiedienst, ontstaat en gepleegd is met behulp van een aanzienlijk aantal geautomatiseerde werken die getroffen zijn door het gebruik van een middel als bedoeld in artikel 139d lid 2 Sr dat hoofdzakelijk daarvoor geschikt is gemaakt of ontworpen of het feit ernstige schade veroorzaakt, of is gepleegd tegen een geautomatiseerd werk behorende tot de vitale infrastructuur en dat feit gepleegd is met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 350c lid 2 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk spoorweg- of elektriciteitswerken, geautomatiseerde werken of werken voor telecommunicatie, werken dienend tot waterkering, waterlozing, gas- of waterleiding of riolering, voor zover deze werken ten algemenen nutte gebezigd worden, dan wel goederen of werken ten behoeve van de landsverdediging, vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken, onklaar maken of weg maken, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 351 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk enig gebouw, vaartuig of zijn lading, installatie ter zee of luchtvaartuig van een ander, vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of onklaar maken, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 352 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Arglistig vernieling plegen of beschadiging aanrichten of wanneer daarvan levensgevaar voor een ander is te duchten, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 354 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk een goed van een ander vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 350 lid 1 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk een dier van een ander doden, beschadigen, onbruikbaar maken of wegmaken, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 350 lid 2 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens die door middel van een geautomatiseerd werk of door middel van telecommunicatie zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, veranderen, wissen, onbruikbaar of ontoegankelijk maken of andere gegevens daaraan toevoegen, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 350a lid 1 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens die door middel van een geautomatiseerd werk of door middel van telecommunicatie zijn opgeslagen, worden verwerkt of overgedragen, veranderen, wissen, onbruikbaar of ontoegankelijk maken of andere gegevens daaraan toevoegen, gepleegd met behulp van een aanzienlijk aantal geautomatiseerde werken die getroffen zijn door het gebruik van een middel als bedoeld in artikel 139d lid 2 Sr dat hoofdzakelijk daarvoor geschikt is gemaakt of ontworpen of het feit ernstige schade veroorzaakt, of is gepleegd tegen een geautomatiseerd werk behorende tot de vitale infrastructuur, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 350a lid 2 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk gegevens gegevens ter beschikking stellen of verspreiden die zijn bestemd om schade aan te richten in een geautomatiseerd werk, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 350a lid 3 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet een geautomatiseerd werk of enig werk voor telecommunicatie vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaken, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen, indien daardoor wederrechtelijk verhindering of bemoeilijking van de opslag, verwerking of overdracht van gegevens of stoornis in een telecommunicatienetwerk of in de uitvoering van een telecommunicatiedienst, ontstaat en dat feit gepleegd is met een terroristisch oogmerk (artikel 350c lid 1 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet een geautomatiseerd werk of enig werk voor telecommunicatie vernielen, beschadigen of onbruikbaar maken, stoornis in de gang of in de werking van zodanig werk veroorzaken, of een ten opzichte van zodanig werk genomen veiligheidsmaatregel verijdelen, indien daardoor wederrechtelijk verhindering of bemoeilijking van de opslag, verwerking of overdracht van gegevens of stoornis in een telecommunicatienetwerk of in de uitvoering van een telecommunicatiedienst, ontstaat en gepleegd is met behulp van een aanzienlijk aantal geautomatiseerde werken die getroffen zijn door het gebruik van een middel als bedoeld in artikel 139d lid 2 Sr dat hoofdzakelijk daarvoor geschikt is gemaakt of ontworpen of het feit ernstige schade veroorzaakt, of is gepleegd tegen een geautomatiseerd werk behorende tot de vitale infrastructuur en dat feit gepleegd is met een terroristisch oogmerk (artikel 350c lid 2 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk spoorweg- of elektriciteitswerken, geautomatiseerde werken of werken voor telecommunicatie, werken dienend tot waterkering, waterlozing, gas- of waterleiding of riolering, voor zover deze werken ten algemenen nutte gebezigd worden, dan wel goederen of werken ten behoeve van de landsverdediging, vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken, onklaar maken of weg maken, gepleegd met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 351 Sr en artikel 354a lid 1 Sr).
- Met opzet en wederrechtelijk enig gebouw, vaartuig of zijn lading, installatie ter zee of luchtvaartuig van een ander, vernielen, beschadigen, onbruikbaar maken of onklaar maken, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 352 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
- Arglistig vernieling plegen of beschadiging aanrichten of wanneer daarvan levensgevaar voor een ander is te duchten, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 354 Sr en artikel 354a lid 2 Sr).
10. Scheepvaart- en luchtvaartmisdrijven
- Een luchtvaartuig door geweld, bedreiging met geweld of vreesaanjaging in zijn macht brengen of houden dan wel van zijn route doen afwijken, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385a Sr en artikel 415a Sr).
- Met opzet een ontplofbare of anderszins gemeengevaarlijke stof, of enig ander gemeengevaarlijk voorwerp aan boord van een luchtvaartuig brengen of een daad van geweld begaan tegen iemand die zich aan boord van een luchtvaartuig in vlucht bevindt, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385b Sr en artikel 415a Sr).
- Met opzet gegevens doorgeven waarvan hij weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat zij onjuist zijn, indien daarvan gevaar voor een luchtvaartuig in vlucht of voor de veilige vaart van een vaartuig te duchten is, indien gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385c Sr en artikel 415a Sr).
- Met opzet een daad van geweld begaan tegen iemand die zich op een luchthaven bevindt, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385d Sr en artikel 415a Sr).
- Samenspanning om een luchtvaartuig door geweld, bedreiging met geweld of vreesaanjaging in zijn macht te brengen of te houden dan wel van zijn route te doen afwijken, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385a Sr en artikel 415b lid 1 Sr).
- Samenspanning om een ontplofbare of anderszins gemeengevaarlijke stof, of enig ander gemeengevaarlijk voorwerp aan boord van een luchtvaartuig te brengen of een daad van geweld te begaan tegen iemand die zich aan boord van een luchtvaartuig in vlucht bevindt, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385b Sr en artikel 415b lid 1 Sr).
- Samenspanning om een daad van geweld te begaan tegen iemand die zich op een luchthaven bevindt, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 385d Sr en artikel 415b lid 1 Sr).
- Voorbereiding of bevordering van een misdrijf genoemd in artikel 385a Sr, artikel 385b Sr of artikel 385d Sr (artikel 385a Sr, artikel 385b Sr, artikel 385d Sr en artikel 415b lid 2 Sr).
- Samenspanning tot het in strijd handelen met de voorschriften krachtens de Kernenergiewet waarbij bepaalde gevaar voor ernstig lichamelijk letsel voor een ander of aanzienlijke schade aan goederen of het milieu te duchten is of waarbij levensgevaar te duchten is voor een ander en het tot de dood van iemand heeft geleid (artikel 80 lid 3 Kernenergiewet, artikel 80 lid 1 Kernenergiewet en artikel 80 lid 2 Kernenergiewet).
3. Derde categorie
Bij deze categorie gaat het om misdrijven uit het Wetboek van Strafrecht, de Wet wapens en munitie, de Wet op de economische delicten, de Wet explosieven voor civiel gebruik en de Kernenergiewet, die worden beschouwd als terroristische misdrijven wanneer deze met een terroristisch oogmerk zijn begaan.
1. Misdrijven tegen de openbare orde
- Deelnemen aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van terroristische misdrijven (artikel 140a Sr).
2. Misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid
- Met opzet iemand wederrechtelijk van de vrijheid beroven of beroofd houden, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 282b lid 1 Sr).
- Bedreigen met een terroristisch misdrijf (artikel 285 lid 3 Sr).
3. Misdrijven tegen het leven gericht
- Doodslag, gepleegd met een terroristisch oogmerk (artikel 288a Sr).
4. Wet wapens en munitie
- Handelen in strijd met verschillende bepalingen van de Wet wapens en munitie (artikel 9 lid 1 Wet wapens en munitie, 13 lid 1 Wet wapens en munitie, 14 lid 1 Wet wapens en munitie, artikel 20a lid 2 Wet wapens en munitie, 26 lid 1 Wet wapens en munitie en artikel 31 lid 1 Wet wapens en munitie), indien het feit begaan is met een terroristisch oogmerk of met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 55 lid 5 Wet wapens en munitie).
5. Wet op de economische delicten
- Overtreden van een voorschrift, gesteld bij of krachtens de artikelen 2 en 3, eerste lid, van de Uitvoeringswet verdrag chemische wapens, artikel 3, eerste en tweede lid, van de Wet precursoren voor explosieven, dan wel de artikelen 2, eerste en derde lid, 3 en 4 van de Uitvoeringswet verdrag biologische wapens, indien het feit opzettelijk is begaan met een terroristisch oogmerk ofl met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 6 lid 4 Wet op de economische delicten).
6. Wet explosieven voor civiel gebruik
- Vervaardigen, opslaan, gebruiken, overbrengen, verkrijgen, ter beschikking stellen, voorhanden hebben of verhandelen van explosieven of andere ontplofbare stoffen met een terroristisch oogmerk of met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 33b Wet explosieven voor civiel gebruik).
7. Kernenergiewet
- (a) Splijtstoffen of ertsen vervoeren, voorhanden hebben, toepassen, binnen of buiten Nederlands grondgebied brengen of doen brengen, ter beschikking stellen of zich deze verschaffen of zich daarvan ontdoen, (b) een inrichting waarin kernenergie kan worden vrijgemaakt, splijtstoffen kunnen worden vervaardigd, bewerkt of verwerkt, dan wel splijtstoffen worden opgeslagen, oprichten, in werking brengen, in werking houden of wijzigen, (c) een uitrusting, geschikt om een vaartuig of een ander vervoermiddel door middel van kernenergie voort te bewegen, daarin aanbrengen of aangebracht houden, dan wel zodanige daarin aangebrachte uitrusting in werking brengen, in werking houden of wijzigen, (d) radioactieve stoffen bereiden, vervoeren, voorhanden hebben, toepassen, binnen of buiten Nederlands grondgebied brengen of doen brengen, ter beschikking stellen of deze verschaffen of zich daarvan ontdoen, (e) ioniserende stralen uitzendende toestellen vervaardigen, vervoeren, voorhanden hebben, toepassen, binnen of buiten Nederlands grondgebied brengen of doen brengen, ter beschikking stellen of zich een zodanig toestel verschaffen of zich daarvan ontdoen, gepleegd met een terroristisch oogmerk of met het oogmerk om een terroristisch misdrijf voor te bereiden of gemakkelijk te maken (artikel 79 Kernenergiewet).
4. Waarom levert een terroristisch misdrijf meer straf op?
De hiervoor besproken misdrijven verschillen in strafmaat van de klassieke varianten zonder terroristisch oogmerk doordat de strafmaat bij een terroristisch oogmerk hoger is. In de meeste gevallen wordt de strafmaat met de helft verhoogd. De reden hiervoor moet worden gezocht in de ontwrichtende en maatschappelijke gevolgen die een terroristisch misdrijf heeft hetgeen blijkt uit de internationale alsook nationale aanslagen en hun gevolgen.
Wet terroristische misdrijven
De invoering van de Wet terroristische misdrijven als implementatie van de EU-richtlijn terrorismebestrijding (2017/541/EU) is het gevolg van aanvankelijk buitenlandse aanslagen in het bijzonder die op de 11 september 2001 in de Verenigde Staten. Zo is kort na deze aanslagen door de Nederlandse regering het Actieplan Terrorismebestrijding en Veiligheid gepresenteerd. In dit actieplan zijn 43 actiepunten opgenomen waarmee is getracht de nationale veiligheid te bevorderen.
Nederlandse aanslagen
Ook aanslagen dichter bij huis hebben de nodige gevolgen gehad voor het beveiligingsniveau in Nederland. Zo is de aanslag op Pim Fortuyn van bijzondere invloed geweest op de huidige persoonsbeveiliging. Zo worden er sneller maatregelen getroffen ter beveiliging van personen zoals politici. Na de aanslag op Theo van Gogh zijn er diverse maatregelen genomen door de Nederlandse regering om polarisering en radicalisering te voorkomen bijvoorbeeld.
Parijse aanslagen
De recente aanslagen in Parijs hebben ertoe geleid dat ook bestuurlijke maatregelen (zoals het gebiedsverbod, de meldplicht bij politie en het weigeren of intrekken van subsidies, vergunningen, ontheffingen of erkenningen) kunnen worden ingezet om de nationale veiligheid te beschermen tegen terrorisme (Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding). Die maatregelen zijn overigens ook al voorgesteld (en weer ingetrokken in 2011) na de aanslag op Theo van Gogh.
Meer informatie of hulp nodig?
Wat zijn de kosten?
Het vaste tarief voor strafzaken die betrekking hebben op verdenking van een terroristisch misdrijf kunt u zelf berekenen door vier eenvoudige vragen te beantwoorden. Klik hier om uw vaste tarief zelf direct te berekenen.
